Covid-19 bütün dünyayı derinden etkilemiş durumda. Bütün sektörler öyle ya da böyle değişiklikler yaptı düzenlerinde. “Home Office” kavramı artık iyice hayatlarımıza girdi. Ancak evde çalışmayla çözülemeyecek meslekler de mevcut. Sağlık sektörü bunun başında geliyor. Evden çalışmayla olmuyor, ancak şu 10 ay içinde o kadar büyük değişiklikler oluyor ya da olacak ki, bu çağın modern tıp anlayışını da ilerisi için değiştirebilir.
Bu ayki blog konumuzda özellikle ortodonti dünyası için bütün sektörün ve kliniğimizin yaptığı değişikliklerden bahsedeceğiz.
Klinik Hijyen ve Dezenfeksiyonu
Mart, nisan ve mayıs aylarının büyük çoğunluğunda kapalı kaldık, sadece acil hastaların aciliyetini gidermek için kapılarımızı açmıştık. Bu süreçte diğer her meslek grubunda olduğu gibi diş hekimliği dünyasında da alınabilecek önlemler için günde 3-4 tane webinar izlediğimiz günler oldu. Virüsün bulaşma yolları hala tam olarak bilinmiyorken ortaya ozon, hidrokloröz asit, ultraviyole ışın kullanımı gibi farklı yöntemler ile klinik dezenfeksiyonu fikirleri atılmış oldu.
Kliniğimizde hasta aralarında hidrokloröz asit salınımı yapan ULC cihazlarını kullanıyorken, son hasta sonrasında 3 saat süren ozon salınımı yaparak kliniğimizi temizliyoruz. Normal standart temizliklerimiz her zaman aynı şeklinde zaten devam ediyor.
Eski dönemde çoğumuz sadece maske ve eldiven ile hasta bakıyorduk. Covid ile beraber kask, önlük ve çift kat maskeler (N95 ve türevleri) iyice hayatımıza girmiş oldu. İlk başta N95 maskelerle nefes alamıyorken şu an hastaların yanında o maskesiz nefes almak zor gelmeye başladı???? Önlükler günlük, maskeler ile kuru otoklav ile 2-3 günlük kullanım ile beraber yerini yenilerine bıraktı.
Resim 1: Pandemi sonrası maske, önlük, bone ve koruyucu kalkan ile diş hekimi üniforması
Randevu aralıklarımız ve düzenlerimiz değişti, bütün kliniklerde de değiştiğini düşünüyoruz. Eskiden 3 odalı bir klinikte aynı saate 3 hastaya randevu verebiliyorken, şu an aynı anda bekleme odasında kimsenin olmaması için aralıklarla veriyoruz. İki hasta arasında 15 dakika ara veriyoruz odalarda, ki şu an diş hekimliği dünyasında 5-10 dakika arasının yeterli olduğunu söyleyen hekimler var. Günde baktığımız hasta sayısı da randevu aralıkları fazla olduğu için azalmış durumda.
Resim 2: Klinik dezenfeksiyonu önceden de yapılırken artık çok daha detaylı ve sık yapılmaya başlandı
Tedavi seçenekleri Covid öncesinde de farklı ortodontik tedavi seçenekleri vardı: Sabit braketler, dil tarafından takılan sabit braketler ya da şeffaf plaklarla yapılan ortodontiler. Ancak Covid sonrası durum şuna döndü: Olabildiği kadar az klinik ziyaretleri ve olabildiği kadar az acil durum ile tedavinin olabildiği kadar kısa bir şekilde bitirilmesi. Bu ihtiyaç, şeffaf plak tedavilerini bir adım daha öne çıkartmış durumda. Daha az acil durum var (kopan braket yok), ayda bir randevu ziyaretleri yerini iki ay ya da iki buçuk ayda bire bırakmış durumda. Tedavi süreleri ise göreceli olarak plak tedavilerinde daha kısa sürebiliyor.
Resim 3: Şeffaf plak tedavilerinin önümüzdeki yıllarda daha da popüler hale gelmesi bekleniyor
Tele Diş hekimliği Hastalarla iletişim her zaman olan bir şeydi, Covid sonrasında ise farklı bir duruma evrildi: Hasta kendi resimlerini çekip, bir formu online olarak doldurup, size ilk muayeneye gelmesine gerek kalmadan doktor tarafından yapılması gerekenleri öğrenebiliyor artık. Hangi açılardan resim çekmesi gerektiğini belirtiyorsunuz, resimleri inceliyorsunuz ve sonrasında tedaviye başlayabiliyorsunuz. En azından 1-2 randevu hastanın kliniğe daha az gelmesini sağlayabiliyorsanız COVID’in yine de önüne geçebiliyorsunuz demektir. Önümüzdeki yıllarda daha popüler ve sık kullanılacak bir alana doğru gitmeye başlıyor. [caption id="attachment_1992" align="aligncenter" width="300"]
Resim 4: Tele diş hekimliğinin de önümüzdeki yıllarda artması beklenmekte[/caption]
Tezgahtan hastaya (Over the Counter) Ortodontik tedaviler
Tezgahtan hastaya konsepti salgın öncesinde başlayan ve hastanın daha çok alışveriş merkezlerinde olan seyyar tarama cihazları ile dişlerinin tarandığı ve sonrasında hastaya özel üretilen plakların hastaya kargolanması ile oluşan bir konsept. Özellikle Amerika’da yaygınlaşıyor ancak yaygınlaştığı kadar da şikayetler artmış durumda. En büyük sebebi hastaların isteklerinin gözetilmemesi ve tedavisi çok zor ve çok uzun süren hastalara bile başlanması. Sonuç : Hüsran. Salgının artışı ile klinikler komple kapatılırsa bile, herkese tavsiyemiz bir doktor kontrolü olmadan tedavi yapılmaması.
Resim 5: Tezgahtan hastaya ortodontik tedavi sistemleri evinize kargolanıyor ve bütün herşeyi hastanın yapması (!) bekleniyor
Salgının ne kadar devam edeceğini öngörmek zor, ancak eskisi gibi olmayacağımız kesin. Daha az hasta doktor interaksiyonu ile daha fazlasını yapmaya çalışacağımız dönemlere giriyoruz. Ancak bu yeni yollar denenirken tezgahtan hastaya gibi sağlığınızı tehlikeye atan şeylerden de uzak durmak gerekiyor. "Site içeriğinde bulunan bilgiler bilgilendirmek içindir, bu bilgilendirme kesinlikle hekimin hastasını tıbbi amaçla muayene etmesi veya tanı koyması yerine geçmez.”
