Bütün dünyayı ve ülkemizi de etkisi altına alan yeni nesil korona virüsü (COVID-19) bütün hayatımızı etkilemiş durumda. Ülkelerin bulundukları karantina düzeni ne zaman sona erecek ve hayat ne zaman normale dönecek bilmiyoruz. Ancak bilinen bir şey dünyanın eskisi gibi olmayacağı.
Mesleki olarak bakarsak diş hekimliği grubu yüksek risk faktörüne sahip mesleklerde doktorlardan bile yüksekte olarak gözümüze çarpıyor. Damlacık ile bulaşan bir virüste ağız yakınında çalışan bir grup olarak önlemlerin de alınması gerekmekte.
Diş hekimliğinde zaten önlemler her zaman alınmaktadır. Ancak pandeminin bitimiyle beraber önlemlerin çok daha sıkı kontrol edileceği de bir gerçek.
Salgın sırasında bulaşma riskini önlemek amacıyla Bilim Kurulu toplantıları yapılmakta ve diş hekimliği için de kararlar alındı.
Diş hekimliğinde salgın sırasında Sağlık Bakanlığının aldığı kararlar:
- Acil ve zorunlu olmayan dental uygulamalar yapılmayarak ileri bir tarihe ertelenmelidir.
- Acil olan ve işlem yapılacak hastalar ve beraberindeki kişilerden seyahat öyküsü sorgulanmalı ve ateş ölçümü yapılmalıdır.
- Rubber dam ve yüksek emiş gücüne sahip tükürük emiciler (gerekirse çift emici), dental tedavilerde aeresol ve sıçramaları en aza indirmeye yardımcı olur.
- Ayrıca, su ve hava spreyi kullanımı ve havalı tirübünlerin kullanımı ile oluşan aerosellerden korunmak için tüm yüz maskesi ve gözlük kullanımı gereklidir.
- Her işlem sonrasında ve hasta odadan ayrıldıktan sonra çevre temizliği ve dezenfeksiyonu yapılmalıdır.
- Dental tetkik için en sık kullanılan radyografilerden ağız içi olanlar tükürük artışına ve öksürüğün tetiklenmesine yol açtığı için, COVID-19 salgını durumunda panoramik radyografi veya BT tercih edilmesi gereken alternatif yöntemlerdir.
- Dental prosedürler esnasında çok sayıda damlacık ve partikül üretilebilir. Bu nedenle günlük klinik çalışmalarda standart koruyucu önlemler COVID-19'un yayılmasını önlemede yetersiz kalabilir.
- Dental işlemlerin uygulandığı alanlarda kullanılması gereken koruyucu listesi: tek kullanımlık önlük, N95 maske, gözlük/yüz maskesi ve eldiven
- Dental işlem sırasında cilt ve mukozayı korumak için önlük, maske, gözlük, eldiven gibi kişisel koruyucu ekipmanlar kullanılmalıdır. İşlem sırasında partikül oluştuğu için N95/FFP2 maskeler kullanılmalıdır.
- El hijyenine uyulmalıdır.
- İşlemler öncesinde antimikrobiyal gargara (% 1 lik Hidrojen Peroksit) kullanılması oral kavitedeki virusların sayısının azalmasına olanak sağlar.
- Tedavi için başvuran hastalardan COVİD-19 şüphesi (ateş, öksürük, solunum sıkıntısı vb.) olduğu düşünülenlerin, hastaya tıbbi maske takılarak en yakın sağlık kurumuna yönlendirilmelidir.
- Sosyal izolasyon kurallarının hasta bekleme ve tedavi alanlarında uygulanması için gerekli tedbirler alınmalıdır (hastaların randevularına saatinde gelmesi sağlanarak bekleme alanlarında bekletilmemesi, beklemesi gerekli durumlarda hastaların en az 1 metre mesafe ile oturtulması, bekleme alanlarındaki dergi, gazete vb kaldırılması).
Yine salgın sırasında diş hekimliğinde acil durumların neler olduğu belirlenmiş, ve ortodontide acil durum “Tel uzaması ve/veya braket kopması ile oluşan yumuşak doku hasarı” olarak belirlenmiştir. Bu duruma sahip hastaların acil işlemlerinin yapılması zorunludur.
Salgın sonrası muayenehane ve kliniklerde:
- Hekimlerin koruyucu maske, gözlük, koruyucu yüz kalkanı kullanması
- Klinik odalarında hastaların işlemleri bittikten sonra 15 dakika odanın havalandırılması
- Klinik ve muayenehanelerin ayda bir gümüş iyon teknolojisi ile dezenfekte edilmesi
- Hasta bekleme odalarının dolu olmayacağı şekilde randevu verilmesi
- Bulaşma riskini azaltmak için gazete dergi vs. ortadan kaldırılması
- Hastaların kendi başlarına ya da en fazla bir kişi ile muayenehane/kliniğe gelmelerinin rica edilmesi
- Ateşi olan hastaların ya da hasta yakınlarının tekrar randevu almasının sağlanması
- Kliniğe giriş yapan hastaların ateş ölçümlerinin yapılması ve ateşi olan hastalara yeniden randevu verilmesi
- Dental işlemler dışında hastalarla 1 metrelik mesafenin korunması
- İşlem öncesi hastaya 30-40 saniye boyunca %1 hidrojen peroksit içeren gargara yaptırılması
Yeni alınabilecek önlemler olarak sayılabilir.
Bu salgını hep beraber atlatacağız, sonrasında da bu tarz bir salgının tekrar yayılmaması için hepimiz elimizi taşın altına koyacağız.
#evdekal ın.
